آشنايي با تاريخ ايران

هنگامي كه سخن از تاريخ ايران مي‌رود، بايد به اين نكته توجه داشت كه آيا منظور  تاريخ اقوام و مردماني است كه از آغاز تاريخ تا كنون در مرزهاي سياسي ايران امروزي زيسته‌اند يا تاريخ اقوام و مردماني است كه خود را به نحوي از انحاء ايراني مي‌خوانده‌اند و در جغرافيايي كه دربرگيرنده? ايران امروز و سرزمين‌هايي كه از ديدگاه تاريخي بخشي از ايران بزرگ (ايرانشهر) بوده‌است زيسته‌اند. گاه تاريخ ايران را از ورود آريايي‌ ها كه نام  ايران نيز از ايشان گرفته شده‌است، به فلات ايران آغاز مي‌كنند. ولي اين به اين معني نيست كه فلات ايران تا پيش از ورود آريايي ها خالي از سكنه يا تمدن بوده‌است. پيش از ورود آرياييان به فلات ايران تمدنهاي بسيار كهني در اين محل شكفته و پژمرده شده بودند و تعدادي نيز هنوز شكوفا بودند.

تاريخ ايران را اصولا به دو بخش كلي تاريخ ايران قبل از اسلام و تاريخ ايران بعد از اسلام  تقسيم مي كنند كه اينها خود نيز به بخش هاي كوچكتري تقسيم مي شوند.

 تاريخ امروز ايران,تاريخ امروز ميلادي,تاريخ ميلادي امروز,تاريخ امروز و مناسب هاي امروز,تاريخ امروز

تاريخ ايران قبل از اسلام:
 خود به سه بخش تقسيم مي شود:
-ايران قبل از آريايي ها
-مهاجرت آريايي ها به ايران
-ايران باستان

تاريخ ايران قبل از آريايي ها
پيش از آريائى‌ها اقوام گوناگونى در قسمت‌هاى مختلف فلات ايران مى‌زيسته‌ اند.در تاريخ ايران قبل از آريايي ها تمدن‌هاي شهر سوخته (در سيستان)، تمدن ايلام (در شمال خوزستان)، تمدن جيرفت (در كرمان)، تمدن ساكنان تپه سيلك (در كاشان)، تمدن اورارتو (در آذربايجان)، تپه گيان (در نهاوند) و تمدن كاسي‌ها (در كرمانشاه و لرستان) و تپورها در تبرستان (مازندران) در سرزمين ايران بودند.

بزرگ‌ترين تمدن تاريخ ايران دولت عيلام بوده است كه سرزمين آنها در جنوب غربى ايران و كمابيش مطابق با خوزستان بوده است. پايتخت عيلام شهر شوش بوده كه آثار مربوط به آنها در اين شهر پيدا شده است. ظاهراً بخش‌هاى مختلف در عيلام حكومت‌هاى جداگانه و هر يك پادشاهان مربوط به خود را داشته‌اند.

اين چهار منطقه اَوان، اَنشان، سيمش و شوش بوده‌اند. دولت عيلام غالباً با دولت‌هاى بيشتر تكامل يافته? بين‌النهرين يعنى سومرى‌ها، اكدى‌ها، بابلى‌ها و آشورى‌ها در جنگ بوده است. اين دولت در دوره‌اى از تاريخ ايران از بزرگ‌ترين نيروهاى اين منطقه شد. از زمان پيدايش امپراتوران ايران (550‌ق‌م) عيلام از ولايات خراجگزار ايران شد. شهر شوش در اين زمان نيز شهر ثروتمند و با شكوهى بود. زبان عيلامى يكى از سه زبانى بوده است كه متون سلطنتى ايران به آن زبان‌ها نگاشته مى‌شده است.

مهاجرت‌ آريايى‌ها به ايران
آريايي ها شعبه? وسيعى از نژاد سفيد هستند كه سرزمين اوليه? آنها احتمالاً از شمال درياى سياه و خزر تا حوالى رودهاى سيحون و جيحون بوده است. آنها بعدها بخشى به اروپا و دسته‌هائى به سمت ايران و هند حركت كرده‌اند. در نتيجه به اقوام آسيائى و زبان آنها، هند و اروپائى گفته مى‌شود. آريائى‌ به معنى شريف است. آريائى‌هاي هند و ايران مدت‌ها با هم مى‌زيسته‌اند و پس از مدت‌ها از هم جدا شدند و تا قبل از جدا شدن، افسانه‌ها و سازمان اجتماعى و زبان مشتركى داشتند.

در كتاب هاي تاريخ ايران زمان آمدن آريايى‌ ها به ايران را برخى 2000 سال ق‌م و بعضى قرن 14 ق‌م تا قرن 6 ق‌م نوشته اند. آريايى‌ ها هنگامي كه به فلات ايران رسيدند، در ابتدا مردمان بومى را قلع و قمع كردند ولى سپس آنها را به‌كار گرفتند. آريائى‌ها پس از ورود به ايران به طوايف مختلف تقسيم شدند كه مهم‌ترين آنها مادها و پارت‌ها و پارس‌ها هستند. نام ايران از اسم آريايى‌ ها گرفته شده و به‌ معنى سرزمين آريايى است.

 تاريخ امروز ايران,تاريخ امروز ميلادي,تاريخ ميلادي امروز,تاريخ امروز و مناسب هاي امروز,تاريخ امروز

تاريخ ايران باستان

تاريخ ايران باستان را دوران تشكيل دولت ماد تا پايان حكومت ساسانيان و حمله اعراب به ايران دانسته اند.

مادها حدود 708تا 550ق‌م
مادها قومي ايراني بودند از تبار آريايي كه در بخش غربي فلات ايران ساكن شدند. سرزمين مادها دربرگيرنده بخش غربي فلات ايران بود. سرزمين آذربايجان در شمال غربي فلات ايران را با نام ماد كوچك و بقيه? ناحيه زاگرس را با نام ماد بزرگ مي‌شناختند. پايتخت ماد هگمتانه است آنها توانستند در اوايل قرن هفتم قبل از ميلاد اولين دولت تاريخ ايران را تأسيس كنند. دولت ماد در 550 پيش از ميلاد به دست كوروش منقرض شد و سلطنت ايران به پارسي‌ها منتقل گشت.

هخامنشيان - 550 تا 330 ق‌م
هخامنش جدّ اين خاندان، قبيله‌هاى پارس را تحت فرمان خود درآورد. پس از او چيش‌پش، پسرش در ناحيه? انشان (شرق شوشتر) به شاهى رسيد. بعدها آنها پاسارگاد را مركز خود قرار دادند. تا زمان كوروش سوّم (بزرگ)، شش پادشاه از اين خاندان حكومت كردند.